Doğaya verdiğimiz zararın tedirginlik verici yankılarını tüm insanlara duyurmak.
Super Bowl nedir?
Super Bowl, Amerika Birleşik Devletleri’nde her sene düzenlenen büyük çaplı bir etkinliktir. National Football League (NFL) ya da Türkçe anlamıyla Amerikan Futbol Ligi’nin şampiyonluk maçı niteliği taşıyan Super Bowl, 2019 yılında 53. kez düzenlenmiştir.
Peki ya dünyada canlı olarak en çok seyirci sayısına ulaşan bu etkinlikte 2019’da ortalama olarak 30 saniyelik bir reklamın 5 milyon dolar olduğunu söylesem ve biraz sonra size bahsedeceğim belgeselin reklamını Netflix’in böylesi kapitalist bir mecrada yayınlaması sizce de enteresan değil mi?
Değil.
İşte o reklam:
Neden değil biliyor musunuz? Çünkü bu belgesel daha önce izlediğiniz tüm belgesellerden farklı olarak sizi rakamlarla susturuyor da ondan.
- Son 50 yılda vahşi yaşam %60 oranında azaldı.
- 10 yıl öncesine göre buzullar %50 oranında daha hızlı eriyor.
- 1980 yılına göre %40 daha az deniz buzu bulunuyor.
- Aşırı balıkçılık, köpekbalığı nüfusunu %90 azalttı.
- Son 100 yılda vahşi kaplanların sayısı %95 oranında azaldı.
Bu maddeler şimdilik neyle karşı karşıya olduğumuza dair size genel bir tablo verecektir. Ama biz yazının ilerleyen kısımlarında belki bazılarını daha derinlemesine ele alabiliriz.
Şimdi bu hararetli girişin ardından biraz yavaşlayalım ve neyden bahsettiğimizi anlatalım.
Netflix bundan 6 yıl önce çekimlerine başladığı “Our Planet (Gezegenimiz)” belgeselinin yapımını çok öncesinden beri planlıyormuş. Bilhassa dünyadaki ekolojik sorunların türlü belgeseller aracılığı ile insanlarda farkındalık oluşturmak adına yaygınlaştığı son yıllarda, Netflix; eşine az rastlanır görüntüler ile daha önce hiç bu denli acımasız ama gerçek rakamlarla seyircisine seslenmeyen bir belgesel yapmaya karar vermiş.
Dünyanın en profesyonel belgesel yapımcıları ile çalışmaya başlayıp Antarktika dahil neredeyse tüm kıtaların en ücra köşelerine kadar çekimler yapmış ve elbette bir doğa belgeselinin olmazsa olmaz seslendirmeni; David Attenborough (Türkçe: Mazlum Kiper) ile çalışmış. Şimdi burada tüm detayları paylaşmayayım çünkü Netflix; benim yalnızca bu yapımda gördüğüm sadece son bölümü izleyenlerin erişebileceği bir kamera arkası bölümü hazırlamış, orada bu yapımın ne kadar devasa bir emek olduğunu rahatlıkla görebilirsiniz.
Neyse efenim gelelim şu belgeselin alametifarikasına; dünyanın hızla daha fazlasını istediği, arzu ettiği günümüz tüketim toplumunda, bütün bu yaşananların doğaya ne kadar ciddi etkileri olduğunu biz seyirciler olarak bazen hınç dolu gözlerle, bazen çaresizlikle ve bazen gözyaşlarıyla izliyoruz. Kişisel olarak çok net bir şekilde söyleyebilirim ki, dünya üzerindeki hiçbir belgesel bu denli canınızı acıtamayacak; eğer biraz yaşadığınız gezegeni seviyorsanız.
Bu kadar karamsar ve ciddi sözden sonra eklemem biraz garip olacak ama belgesel aslında o kadar apokaliptik değil, ben biraz durumun vehametini anlayabilmeniz adına böyle bir üslup takındım. Güzel anlarda var. Daha iyi anlayabilmeniz için şu küçük pasajı izleyip, dünya üzerindeki kuşların bile ne kadar eğlenceye ve dansa önem verdiğine bakabilir, eğlenceli kısımlara dair bir izlenim oluşturabilirsiniz.
Elbette bunların yanında belgeselden birçok doğamıza dair bilgi de öğreniyoruz. Örnek olarak,
- Balıkların %90’ı sığ sularda yaşar; sebebi sığ suların daha fazla güneş almasıdır.
- Rüzgarlar her yıl 2 milyar ton toprağı gökyüzüne taşır ve dörtte biri denizlere tekrar döner.
- Bizonlar her yıl 3 haftalık bir zamanda 250.000 yeni yavru dünyaya getirir.
Ama size belgeselde epey etkileyecek olan asıl faktör nesli tükenmekte olan hayvanların günümüzdeki sayısı. Bu kısma dair herhangi bir veri paylaşmıyorum bunu ancak o atmosferde anlayabileceğinizi düşünüyorum.
Bu garip anlatımdan sonra belgeselin sizin üzerinizde nasıl bir imgesi oluştu bilmiyorum ama ben çok kısa bir bölüm bilgisi verdikten sonra yazıyı noktalasam daha iyi olacak gibi.
Bölümler V Alternatif İsimler
- Tek Gezegen | Kuşların İçindeki Kamikaze İçgüdüsü
- Donmuş Dünyalar | Tanıdık Bir Ses Duymak
- Yağmur Ormanları | Bir Bitkinin Avlanma Stratejisi
- Sığ Denizler | Birlikteliğin Önemi
- Çöllerden Çayırlara | Bir Yağmur Nelere Kadir
- Açık Denizler | Kanat Uzunluğun Kadar Konuş
- Tatlı Sular | Bir Balık Avlanır ve Dünya Birkaç Saniyeliğine İnanılmaz Bir Yere Dönüşür
- Mevsimlik Ormanlar | Yangın İyi Bir Şeydir; Yerine Göre.
Belgeseli izledikten sonra alternatif isim önerilerimin önemini anlayacaksınız.
Umarım bu belgesel izlediğimiz dizi ve filmlerin kısa süreli etkisinden farklı olarak yaşamımıza daha iyi bir Dünya vatandaşı olarak devam etmemizi sağlayabilir. Daha farkındalık sahibi bir dünyada görüşmek üzere.
Bir şeyler zorunlu olacaksa şu dünya üzerinde, bu belgeseli izlemek ve bu belgeseldeki güncel verileri bilmek zorunlu olmalı. Güzel tanıtımınız ve bakış açınız için teşekkürler.
Teşekkürler Alperen. Kesinlikle fikrine katılıyorum.