Müzik yapmakta yeteneğin önemi nedir? Herkes müzik yapabilir mi?


Şimdi, doğduğumuzdan öldüğümüz ana kadar müzik hep bizim yanımızda. Müzik hayatın ta kendisi. Çünkü müzik bir ses bilimi. Siz bir kuş sesi duyduğunuzda, trafik gürültüsü duyduğunuzda ya da doğanın sessizliğini dinlediğinizde dahi müzik bu. Çünkü müzik bir ilahi sanat. Aslında eski bilimsel tasnifte müzik bu ilahi sanatların en üstünde bir yerde. Yani geometri var, farklı bilim alanları var. Fakat müzikte bunun hepsi var. Hem geometri var hem matematik var içinde hem de mimarlık var hem de ses bilimi var. Bütün bunları, bir de estetik felsefe var tabii, bütün bunları bir araya getirdiğiniz zaman müziğin ne derece önemli olduğunu hissediyoruz, görüyoruz. Tabii ki müzik bir bilim olduğuna göre bunun bilimini yapan insanlar bunu en iyi şekilde yapar. Müzik bir sanat olduğuna göre aynı zamanda, bunu sanatsal olarak hisseden, estetik anlamda bunları en iyi seviyeye çıkaran insanlar bunu yapmaya devam ederler. Ama bu demek değil ki kimse müzik yapmasın onlar dışında.

 

Bence müzik çok önemli çünkü müzik bizim içimizde var zaten. Yani her insanın içinde bir poetik öge var. Poetik öge insanın ruhunu harekete geçiren, onun kimliğini ifade etmesine yarayan bir öge. Otobüs durağında bekleyip de kolunu direğe dayayıp ıslık çalan insanın içinde de bir öge var. Ama o müzisyen değil. Ama ıslık çalıyor. Ya da inşaat işçisi duvarları boyarken bir türkü tutturmuş. Ya da tarlada ekin biçerken, orak biçerken türkü söyleyen birileri var. İş yaparken, yemek yaparken türkü söyleyen, şarkı söyleyen, müzik yapan insanlar var. Bunlar niye ihtiyaç duyuyorlar buna? Çünkü o anda ruhlarını o ifade ile bezemek istiyorlar. O ifade onları mutlu ediyor ya da hüzünlü bir anda onları söylemek istiyorlar. Yani onlar onlara eşlik ediyor, ifade ediyor. Çünkü sözle anlatamıyor. Başka türlü anlatamıyor. Ha bütün bunlar bunların müzisyen olduğunu göstermiyor. Ama müziğin gerekli olduğunu gösteriyor.

 

Doğduğumuzda dinlediğimiz ninni bir müzik. Ölürken dini törenlerde her milletin kendi dini töreni var işte, değişik dinler var dünyada, her farklı toplumun kendine ait dini törenlerinde kullanılan ritüel müzikler var. Ölürken de gidiyorsunuz, doğarken de doğuyorsunuz. Düğünlerde, cenazelerde, hep çok tezatlar söylüyorum farkındaysanız, bütün bunlarda hep müzik var. Bunun yanında her zaman, her yerde müzik var. Ha müziğin asıl önemlisi, kalitelisi. Biz eğer müziği kaliteli bir anlamda, yine aynı şey, teknoloji… Hani biraz önce konuşmuştum; iyisi var, kötüsü var. Müzik de bir olgu. Biz bunun iyisini, kalitelisini ortaya koyduğumuz zaman bunun insanlara iyi faydası var. Ama siz kötü müziği dinlettiğiniz zaman bunun insanlara çok kötü bir yanı da var. Ben bundan bahsetmek istiyorum özellikle.

 

Kötü müzik nedir? İyi müzik nedir? Kötü müzik insanın ruhunu olduğu yerden daha kötüye götüren bir müziktir. Yani bunu tabii ki çok soyut anlatıyorum, şu anda belli bir isim vermek istemiyorum ama onun ruhî değerini düşüren, toplumda onu daha kötü hale getiren ya da kendi durumunu depresif hale getiren, daha kötü anlatan daha insani değerlerini düşürüp de zevkini bayağılaştıran müzikler var bugün etrafta. Bunlar kötü müziklerdir. Ama aynı duyguyu belki depresif duyguyu ya da mutluluk duygusunu çok daha üstün düzeyde veren müzikler de vardır. Bunlar yüksek sanat müzikleridir. Bunlar bir şeyleri anlatır, size bir ifadede bulunurlar, ifadeyi bırakırlar ve sizi daima yüksek… Ruhunuzu daha yükseğe çıkarmak, daha farklı bir dünyaya sizi götürmek için sizi kurtarırlar aslında. Bir tanesi batağa götürür, bir tanesi arşa götürür. Benim söyleyebileceğim bu iyi ve kötü müzik anlamında. Şimdi polemiklere girmemek için “Şu müzik iyidir, şu müzik kötüdür.” demek istemiyorum. Onlar zaten hepimizin bildiği şeyler. Ama baktığımız zaman her insanın müzisyen olması gerekmiyor ama her insanın zaten içinde bir poetik öge var. Bunlar bilimle işlendiği zaman ortaya müzik bilimi çıkıyor. Sanatla işlendiği zaman ortaya bir sanat müziği çıkıyor. Bir sanat oluyor. Ama bilimle işlenmediği zaman insanların türküsü, insanların ıslığı, insanların şarkısı olsun bunun hiçbir zararı yok. Ne kadar çok müzik olursa o kadar iyi. Çünkü müzik dünyanın bugüne kadar görmüş olduğu en önemli ilahi güç, bir titreşim. Çünkü bir enerji bu. Yani bir ses çıkması bir enerji. Dünyanın sırrı.